Đau mắt đỏ ở trẻ em: Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp phòng ngừa

Đau mắt đỏ ở trẻ em là gì?

Bệnh đau mắt đỏ ởẻ em, cò được gọi là viêm kết mạc, là một bệnh gây viêm và sung huyết lớp màng nhãn cầu do tác động của một số siêu vi. Bệnh thường xuất hiện vào mùa Hè và kéo dài đến cuối Thu.
Trong 9 tháng đầu năm 2023, đã có 71.000 trường hợp bị đau mắt đỏ tại thành phố Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, dịch bệnh cũng lan rộng tới các tỉnh thành khác như Quảng Nam, Bình Phước, Đà Nẵng, Hà Nội, Hải Phòng. Tần suất nhiễm bệnh trong cộng đồng cao gấp 3-4 lần so với năm trước.
Hiện nay, bệnh viện Mắt TP.HCM, bệnh viện Nhi đồng I, bệnh viện Nhi đồng II, Nhi đồng III, Nhi đồng IV đang ghi nhận sự tăng cao số lượng bệnh nhân đến khám do đau mắt đỏ. Đáng chú ý, trẻ em chiếm 50% trong số những bệnh nhân này.

Triệu chứng đau mắt đỏ ở trẻ em

Triệu chứngau mắt đỏ ở trẻ em thường bao gồm mắt đỏ, ngứa và cộm mắt. Trẻ có thể có biểu hiện rỉ mắt sau khi ngủ dậy. Một số trẻ cũng có thể có sốt nhẹ hoặc đau họng. Bố mẹ nên lưu ý những triệu chứng này để phát hiện và điều trị kịp thời.

Nguyên nhân gây bệnh đau mắt đỏ ở trẻ em

Nguyên nhân gây bệnh đau mắt đỏ ở trẻ em là do siêu vi. Theo kết quả nghiên cứu của Sở Y tế TP.HCM trong các đợt dịch đầu năm 2023, có hai nhóm virus chính gây ra bệnh này là Enterovirus và Adenovirus. Enterovirus chiếm 86% số ca bệnh, còn lại là Adenovirus. Dù bệnh nhân nhiễm bệnh do nhóm virus nào cũng có thể gặp các triệu chứng từ nhẹ đến nặng. Tuy nhiên, bệnh do Enterovirus dễ lây nhiễm hơn và bệnh do Adenovirus có khả năng dẫn đến bệnh mãn tính cao hơn.
Bệnh có thể lây lan ngay trước khi có biểu hiện bên ngoài và trong khoảng thời gian mắc bệnh đau mắt đỏ. Thậm chí sau khi khỏi bệnh, đau mắt đỏ vẫn có thể lây lan cho người khác trong vòng ba ngày.
Ngoài ra, bệnh đau mắt đỏ cũng có thể do các tác nhân khác như vi khuẩn (bao gồm Staphylococcus aureus, cúm Haemophilus, phế cầu khuẩn, bệnh lậu Neisseria, chlamydia trachomatis) hoặc do virus herpes, kích ứng với thành phần của thuốc nhỏ mắt, và dị ứng.

Những trẻ nào có nguy cơ bị đau mắt đỏ?

Nguy cơ bị đau mắt đỏ có thể xảy ra ở bất kỳ đứa trẻ nào, nhưng nó sẽ cao hơn nếu trẻ có những yếu tố sau đây:
– Tiếp xúc với người bị đau mắt đỏ.
– Hệ miễn dịch yếu.
– Thói quen vệ sinh mắt không đúng cách, thường xuyên chạm vào mắt.
– Sống trong vùng có dịch bệnh.
Chẩn đoán và điều trị đau mắt đỏ ở trẻ em
Bệnh đau mắt đỏ ở trẻ em thường được chẩn đoán thông qua kiểm tra lâm sàng, đánh giá triệu chứng và tiền sử bệnh của trẻ. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu thực hiện thêm một số xét nghiệm để xác định nguyên nhân gây bệnh như xét nghiệm nước mắt.
Phương pháp điều trị đau mắt đỏ ở trẻ em sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, tuổi và tình trạng sức khỏe của trẻ. Thường thì trẻ bị đau mắt đỏ sẽ được điều trị bằng thuốc nhỏ mắt. Có ba loại thuốc nhỏ mắt được sử dụng trong điều trị bệnh này:
– Nước muối sinh lý: Đây là loại thuốc nhỏ mắt đơn giản nhất. Bệnh nhi có thể được chỉ định rửa mắt hoặc nhỏ mắt bằng nước muối sinh lý.
– Thuốc nhỏ mắt chứa kháng sinh: Có rất nhiều loại kháng sinh có thể được sử dụng trong điều trị đau mắt đỏ ở trẻ. Tobramycin (Tobrex) thường được bác sĩ chỉ định sử dụng cho trẻ mắc bệnh. Tuy nhiên, khi dịch bệnh lan rộng, loại kháng sinh này có thể trở nên khan hiếm. Bác sĩ có thể sử dụng các loại kháng sinh khác như Ciprofloxacin, Ofloxacin, Dyomicin, Neomycin,…
– Thuốc nhỏ mắt chứa corticoid: Rất quan trọng là không được tự ý sử dụng các loại thuốc nhỏ mắt chứa corticoid mà không có sự chỉ định của bác sĩ. Bệnh nhân chỉ nên sử dụng theo đúng loại thuốc nhỏ mắt và liều lượng do bác sĩ chỉ định.

Hướng dẫn chăm sóc cho trẻ bị đau mắt đỏ tại nhà

Để chăm sóc trẻ bị đau mắt đỏ tại nhà một cách đúng cách, đảm bảo hiệu quả điều trị và giúp trẻ mau chóng bình phục, bạn có thể tuân thủ nhưng bước sau đây. Đồng thời, việc này cũng giúp ngăn chặn sự lây lan của bệnh cho các thành viên trong gia đình và ngăn tái nhiễm bệnh cho trẻ.
1. Ngăn ngừa tái nhiễm:
Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh đau mắt đỏ ở trẻ em. Do đó, trẻ có thể tái nhiễm bệnh khi tiếp xúc với những người đang mắc bệnh. Bố mẹ nên thực hiện các biện pháp ngăn ngừa đau mắt đỏ cho trẻ ngay từ khi bắt đầu điều trị và sau khi trẻ đã hết bệnh.

2. Duy trì vệ sinh cho mắt:
Vệ sinh mắt là một phần quan trọng trong việc chăm sóc trẻ bị đau mắt đỏ. Bố mẹ nên sử dụng một miếng gạc hoặc khăn sạch đã được khử trùng để lau sạch mắt của trẻ, loại bỏ những bã nhờn. Đồng thời, bạn có thể rửa mắt cho trẻ bằng nước muối sinh lý.
Lưu ý, bố mẹ nên lau mắt bên không bị nhiễm bệnh hoặc nhẹ trước khi lau mắt bên còn lại. Gạc hoặc khăn sau khi sử dụng nên được bỏ vào thùng rác. Nếu sử dụng khăn, hãy giặt riêng và khử trùng chúng sau khi vệ sinh mắt cho trẻ.

3. Giảm sự lan truyền của nhiễm trùng
Để giảm sự lây lan của nhiễm trùng, cần tuân thủ các biện pháp sau:
– Khử trùng các đồ dùng cá nhân như khăn tay, đồ chơi của bệnh nhân đau mắt đỏ hàng ngày và không dùng chung với người khác để tránh lây lan bệnh.
– Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với người khác. Trong trường hợp cần đi đến nơi công cộng, đeo khẩu trang, kính chắn bọt và rửa tay với xà phòng khử khuẩn là những biện pháp phòng ngừa cần thiết.
– Tránh đưa trẻ bị đau mắt đỏ đi bơi, vì các siêu vi gây bệnh có thể lây lan qua nước hồ bơi và gây dịch bệnh.

4. Thực hiện lối sống lành mạnh
Để tăng cường sức đề kháng và làm giảm nguy cơ mắc bệnh, trẻ bị đau mắt đỏ cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
– Đảm bảo ăn uống đủ và cân đối, bao gồm các loại thực phẩm giàu dưỡng chất và uống đủ nước.
– Hạn chế sử dụng tivi và các thiết bị điện tử khác, đồng thời đảm bảo trẻ nghỉ ngơi đầy đủ.
Không được sử dụng sữa mẹ để chữa đau mắt đỏ?

Sữa mẹ không phải là phương pháp chữa trị cho đau mắt đỏ. Đau mắt đỏ thường là một triệu chứng của một vấn đề y tế khác như nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm. Để chữa trị đau mắt đỏ, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Sữa mẹ chỉ nên dùng làm nguồn dưỡng chất cần thiết cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Đối với nhóm trẻ này, sữa mẹ không chỉ cung cấp chất dinh dưỡng để phát triển cơ thể mà còn cung cấp các kháng thể quan trọng giúp trẻ khỏe mạnh và tăng cường hệ miễn dịch.

Những biến chứng đau mắt đỏ ở trẻ em là gì?

Những biến chứng của bệnh đau mắt đỏ ở trẻ em bao gồm:
1. Viêm kết mạc: Một số trường hợp có thể gặp biến chứng nhẹ, khu trú ở kết mạc, gây ra viêm kết mạc.
2. Viêm giác mạc: Bệnh có thể gây ra biến chứng nặng, diễn ra ở giác mạc, gây ra viêm giác mạc.
3. Loét giác mạc: Bệnh cũng có thể gây ra biến chứng nặng, diễn ra ở giác mạc, gây ra loét giác mạc.
4. Sẹo giác mạc: Một biến chứng khác của bệnh đau mắt đỏ là sẹo giác mạc.
5. Nhiễm trùng đường mắt: Trẻ bị đau mắt đỏ có thể bị nhiễm trùng đường mắt do vi trùng từ tay đi vào mắt.
6. Suy giảm thể lực: Bệnh có thể khiến trẻ suy giảm thể lực.
Các biến chứng nặng này thường xảy ra nhiều hơn ở trẻ em suy giảm miễn dịch. Vì vậy, nếu bệnh kéo dài hơn 10 ngày, bố mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ để kiểm tra lại.

Cách phòng ngừa bệnh đau mắt đỏ ở trẻ em

Để phòng ngừa bệnh đau mắt đỏ ở trẻ em, phụ huynh nên tuân thủ các biện pháp sau đây:
1. Tránh tiếp xúc và sử dụng chung các vật dụng của người mắc bệnh đau mắt đỏ.
2. Khi trẻ mắc bệnh, nên giữ trẻ ở nhà và thông báo cho nhà trường để tiến hành vệ sinh, khử trùng phòng học và các vật dụng trong khuôn viên trường.
3. Duy trì môi trường sống sạch sẽ, gọn gàng, thông thoáng, và thường xuyên vệ sinh ga giường và ga gối.
4. Không cho trẻ chạm tay vào mắt, đặc biệt là trong mùa dịch.
5. Rửa tay sạch sẽ thường xuyên, đặc biệt là sau khi ra khỏi nhà, sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn.
6. Hạn chế đưa trẻ đến những nơi đông người, đặc biệt là các vùng dịch. Trường hợp buộc phải, trẻ nên đeo khẩu trang và thực hiện các biện pháp phòng ngừa và hạn chế tiếp xúc cẩn thận.
7. Đảm bảo trẻ thực hiện thăm khám sức khỏe định kỳ và tiêm đầy đủ các loại vaccine theo hướng dẫn của Bộ Y tế để tăng cường sức đề kháng và hệ miễn dịch cho trẻ.